Vastzittende emoties – Hoe kom je er vanaf?

Vastzittende emoties – Hoe kom je er vanaf?

We denken soms dat we last hebben van vastzittende emoties. Ken je dat? Dat het voelt alsof je een groot verdriet met je meedraagt. Maar eigenlijk kan dat niet.

Laat we eerst dit uit de lucht helpen: Waarom emoties niet kunnen vastzitten.

Ten eerste: De natuurwetten stellen dat alles continu in verandering is. Emoties die vastzitten suggereert dat dit permanent is. Maar dat kan niet omdat er op natuurwetten geen enkele uitzondering is.

Ten tweede: Van Dale omschrijft emoties als gemoedsbewegingen. In de woorden vastzittende emoties zit dus stiekem een paradox, want emotie betekent bewegende energie

Moed verzamelen

Nu dat uit de wereld is, kunnen we gaan onderzoeken hoe we aan emoties komen. Want dan weten we ook hoe we ervan afkomen.

Een emotie is een reactie op onze gedachtewereld: Komt er een leuke gedachte voorbij, dan voelen we ons blij, geïnspireerd, misschien zelfs bevlogen. Dat noemen we verruimende emoties.

Geloven we echter iets dat niet past bij wie we zijn, dan ervaren we innerlijk een corrigerend tikje oftewel een verkrampende emotie.

Een voorbeeld

Een voorbeeld:

Jara is getrouwd met Robert. Ze wonen in Amsterdam en hebben de afgelopen jaren keihard gewerkt aan een tweede huis in de Achterhoek.

Het einde van de verbouwing is in zicht, er is af en toe zelfs tijd voor een glaasje achter in de tuin. Heerlijk aan het water, met uitzicht over de velden.

Jara wil iets met Robert bespreken maar het moment gaat steeds voorbij in alle drukte. Nu er wat meer rust is heeft Jara zich voorgenomen om het heikele punt aan te snijden, maar ook nu lukt het steeds niet.

Elke vrije avond dat ze aan het water kunnen zitten, verzamelt Jara moed: Vandaag ga ik het zeggen. Maar alsof ie het ruikt, komt dan boer Piet uit de aangrenzende tuin aansjokken.

Steevast vraagt Robert: Ha Piet, biertje? Piet zegt ja, pakt een stoel en weg is de kans voor Jara om te praten.

Vluchten

De laatste keer dat boer Piet aanschoof, liep de spanning bij Jara zó op dat ze de keuken in vluchtte, iets mompelend van poes-eten-geven.

Maar, vertelt ze me, ik stond daar gewoon te vechten tegen mijn tranen. Ik heb zelfs mijn hoofd onder de koude kraan moeten houden. Uiteindelijk zakte het wel, maar het viel niet mee om me te herpakken, het verdriet bleef maar komen…

Ze besloot een afspraak te maken bij de EmotieGids.

Loslaten

Als eerste vertel ik Jara dat tranen opkomen om haar weer in balans te brengen. Tranen horen bij de emotiegroep Verdriet. De boodschap van deze emotiegroep gaat over loslaten.

Loslaten kan meerdere dingen betekenen:

• het loslaten van ideeën die niet meer passen bij wie je vandaag de dag bent
• loslaten van overtuigingen
• loslaten van een egodeel wat niet meer bij je past.

Loslaten kan op alles slaan wat ons niet meer past en losgelaten mag worden. Een gezonde reactie van ons systeem op beperkende gedachten.

Als we het verhaal bij dit verdriet even parkeren, dan brengt verdriet ons terug in evenwicht. En de beperkende gedachte spoelt weg met je tranen. Dat is een mooie reden om niet tegen tranen te vechten.

Hoe het zit met het parkeren van je verhaal, daar kom ik zo op terug. Eerst even dit: Wat gebeurt er als het verdriet niet weggaat? Als de tranen maar blijven komen?

Groot verdriet

Veel mensen hebben er last van dat ze volschieten. Dat moet haast wel betekenen dat zich daar een groot verdriet achter schuilhoudt, toch…? Iets wat we meegemaakt hebben, iets waar we naar verlangen, iets wat we missen…

Want hoe komt het anders dat dat verdriet steeds weer oplaait?

Ontstaan van emoties

Om dat te begrijpen, moeten we weten hoe emoties ontstaan. In emotiecoaching gebruiken we daar het prisma van creatie voor.

Pen en papier bij de hand? Komt ie:

Teken een driehoek. Schrijf langs de linkerpoot: Gedachte met een pijl omhoog, langs de rechterpoot een pijl naar beneden met het woord overtuiging en bij de onderste streep schrijf je het woord emoties.

Prisma van creatie

Hoe werkt die driehoek? Daarvoor gaan we even terug naar het voorbeeld met Jara.

Jara stond in de keuken en huilde omdat ze verdrietig was. We hebben van kinds af aan geleerd dat als je huilt, dat je dan verdrietig bent. Hoe meer tranen, hoe groter het verdriet.

Dat suggereert dat tranen de graadmeter zijn van de hoeveelheid verdriet erachter. Maar tranen maar blijven terugkomen en geen opluchting geven? Dan is er mogelijk meer aan de hand. Laten we eens kijken hoe die tranen ontstaan.

Uit balans

Vanuit de emotieleer weten we dat tranen ons terug in balans brengen. Dus wat brengt ons dan uit balans als het maar blijft stromen?

Nu pakken we het prisma van creatie erbij dat uitlegt hoe emoties ontstaan. Kort gezegd zien we in de driehoek dat een gedachte overgaat in een overtuiging, als we die gedachte geloven.

Prachtig in eenvoud, maar dit toepassen vergt wat omdenken. Ik leg het uit aan de hand van Jara en Robert

Gedachte

Als eerste de gedachte, waar komt die vandaan? Dat weet niemand. Laten we het houden op een oersoep van gedachten die om ons heen dwarrelt.

Per dag komen er zo’n 60.000 gedachten voorbij, volkomen willekeurig. We vissen de hele dag gedachten uit die soep, die we aannemen als waarheid. Die noemen we dan een overtuiging.

En nu komt het: je emoties geven feedback op die overtuigingen. Dat wil zeggen dat als zo’n overtuiging niet bij je past, dan volgt daar een verkrampende emotie op. Klopt de gedachte wel, dan voelt dat verruimend, ontspannen of blij.

Eigenlijk is een emotie dus een seintje van je ziel, dat zegt: Ja, meer van dit! of Nee, niet goed voor je.

Een emotie is een seintje van je ziel
een blij gevoel zegt ja
een verkrampend gevoel zegt nee

Tranen herstellen ons

Tranen komen dus op om je te herstellen van een overtuiging die je uit balans brengt. Ze vertellen je dat de overtuiging die je gelooft, niet (meer) bij je past. Deze overtuiging mag overboord!

Komen de tranen steeds terug, dan herhalen we steeds opnieuw de overtuiging waar we van uit evenwicht raken. We vissen dus steeds dezelfde soort gedachten uit die oersoep. En dan moet verdriet steeds terugkomen om ons weer in balans te brengen.

Overtuiging

Hoe werkt dit in de situatie van Jara met boer Piet?

Jara voelde zich afgewezen door Robert omdat ze denkt dat hij liever een kletsje met boer Piet maakt, dan dat ie een goed gesprek met haar wil voeren. Maar Robert volgt slechts zijn impuls in dat moment.

Volgens het prisma van creatie vist Jara een gedachte uit de oersoep die niet past bij wie ze daadwerkelijk is: ze gelooft dat ze afgewezen wordt door Robert, terwijl hij simpelweg zijn eigen flow volgt.

De overtuiging dat Robert haar afwijst brengt Jara dusdanig uit balans dat de emotie, in dit geval tranen, komt om de overtuiging weg te spoelen en om haar terug in evenwicht te brengen.

Als Jara de gedachte steeds opnieuw herhaalt en erop door-associeert, ook wel rumineren genoemd, dan moeten er steeds opnieuw tranen terugkomen om haar weer in balans te brengen.

Keuzemoment

Hoe komen we nou uit die cirkel?

Als je je hierin herkent wil ik allereerst tegen je zeggen:

Kijk met compassie naar jezelf want als zo’n sterke emotie er eenmaal is, dan zul je ‘m even moeten ‘uitzitten’. Richt je aandacht op de energie van de emotie in je lichaam, blijf erbij en troost jezelf. Dit duurt maar een paar seconden, hooguit een minuut. Als je je aandacht bij je lijf houdt en de gedachte voorbij laat gaan, dan dooft de emotie.

Ten tweede, weet dat we een keuzemoment hebben. De keus zit in het bovenste puntje van de driehoek. Voordat de gedachte overgaat in een overtuiging: Robert praat liever met boer Piet dan met mij.

Daar bovenin de driehoek kunnen we die gedachte nog terugduwen want op die eerste gedachte geeft ons emotionele systeem al direct een reactie: een zacht krampje, een steek, een drukkend gevoel..

Soms is het heel subtiel. We zijn er zo aan gewend geraakt om dat soort signaaltjes te onderdrukken, dat we ‘m niet eens opmerken. Dat geeft niks, want onze emoties blijven altijd terugkomen om ons terug te helpen naar evenwicht.

Helpers

Deze eerste overtuiging, Robert wijst me af, trekt de volgende associatie omhoog, Robert gaat me uit de weg. Deze geeft een sterkere emotie. En deze overtuiging trekt alweer de volgende aan: Hij houdt niet van me, logisch, ik ben ook niet de moeite waard. Enzovoort, met een tsunami van emoties als gevolg.

Zo dender je langs die rechterpoot van de driehoek naar beneden. Je voelt steeds sterkere emoties die je proberen te waarschuwen: Ho, stop! Je gelooft iets wat niet goed voor je is!

Emoties als gids

Zo krijgen we steeds ‘corrigerende aanwijzingen’ van onze ziel.

Hoe sneller je die innerlijke signalen opmerkt, hoe makkelijker je de overtuiging weer terug kan duwen: Aha, weer zo’n ellendige gedachte, ik weet waar dit naartoe gaat… Weg ermee!

Het vergt wat aandacht om de licht-verkrampende emoties in een vroeg stadium op te merken, maar oefening baart kunst.

Daarna kun je de gedachte erbij onderzoeken of die nog wel klopt bij wie je nu bent. Want veel overtuigingen die ons zijn meegegeven als kind, kloppen namelijk niet meer bij wie we zijn als volwassene.

De winst van deze oefening lieve mensen, is zoet. Té leuk om niet te proberen, toch?

Aandacht verleggen

Een paar dagen na de sessie belt Jara: Boer Piet kwam weer langs en het werd zowaar gezellig! Robert heeft ‘m er wel na een uurtje uitgebonjourd, omdat ie een lekker avondje met mij wilde. Sterk spul hoor, dat emotiecoachen!

Nu we weten dat emoties feedback geven op onze gedachten, weten we dus ook dat emoties niet vastzitten, maar steeds opnieuw gegenereerd worden. Een signaal dat je misschien steeds dezelfde gedachten uit de oersoep oppikt.

Het keuzemoment bovenin de driehoek, is onze poort naar bevrijding. Probeer het! Baat het niet, het schaadt zéker niet.

---

Kom je er niet uit en wil je er samen naar kijken? Maak een afspraak via de groene knop.
Weet je welkom!